چکیده:

جهانگردی یکی از بزرگترین فعالیت های انسان امروزی است که می تواند تغییراتی بزرگ در سیمای زمین، فرهنگ، سیاست، اقتصاد و روش زندگی انسانها پدید آورد. اهمیت گردش و جهانگردی در فرهنگ ها و تفاهیم بین المللی سبب شده است که مجمع عمومی سازمان متحتد، روز 29 سپتامبر (5 مهرماه) هر سال را روز جهانی جهانگردی اعلام کند.

صنعت گردشگری در ایران آنچنان که باید، جایگاه واقعی خود را نیافته است. کشوری که در آمار سازمان جهانی جهانگردی از نظر توانهای توریستی در رده دهم دنیا می باشد، اما از نظر تعداد ورودی گردشگران و درآمد بدست آمده از این صنعت در رده هفتاد و پنجم و به گفته ای هشتادو پنجم دنیا قرار دارد. اگر در سطح ملی نیز بخواهیم  سنجشی داشته باشیم استان کرمانشاه پس از استان فارس از نظر توان های گردشگری در جایگاه دوم کشور قرار دارد، اما در جذب گردشگر و جهانگرد آماری که نشان دهنده شمار گردشگران وارد شده به این استان است درجایگاهی بسیار پایین تر از این قراردارد. در این پژوهش تلاش بر این بوده است،که با شناسایی توان ها و ضعف های موجود، راهکارهایی برای برطرف نمودن این ضعف ها و توانمند نمودن این صنعت با ارزش ارائه شود.

در پژوهش حاضر، فصل دوم، درباره تاریخچه صنعت جهانگردی (توریسم) و ارزش و جایگاه آن و در جهان و روندی که این صنعت در آینده  پیش می گیرد. بحث شده است. از تاثیرات این صنعت در رونق اقتصادی و اشتغال زایی در سطح جامعه و همچنین از اجزای ترکیبی و وابسته به  این صنعت  و تاثیرات منفی این صنعت سخن به میان آمده است. انواع جاذبه های جهانگردی و شیوه های بازاریابی، چگونگی آمارگیری از جهان گردان و برآورد ارزیابی بدست آمده از این صنعت از موضوعات مورد بحث این فصل می باشد، فصل سوم، پیشینه و جایگاه جهانگردی و همچنین انواع جاذبه های گردشگری، مشکلات و  تنگناهای  این صنعت در ایران را مورد بررسی قرار داده است.

فصل ششم، نتیجه گیری از پژوهش و درپایان پیشنهادهایی برای رونق این صنعت بسیار با ارزش و کم درد سر در سطح استان و  شهر کرمانشاه ارائه شده است. امید است که در اینده با بهبود این صنعت رو برو شویم.                                                    

پیشگفتار

جهانگردی از باارزش ترین و بزرگترین جنبش های انسان دوره کنونی است که همراه با پدید آوردن دگرگونی های شگرف در سیمای زمین، اوضاع سیاسی و اقتصادی، فرهنگی، منش و روش زندگی انسان‌ها را دگرگون می سازد. با آنکه  دگرگونی هایی بنیادی در اوضاع  اقتصادی، فرهنگی و شیوه زندگی مردم پدید می آورد.

بررسی وضعیت جاها  و سرزمین هایی که همه ساله  و در فصل های گوناگون مورد بازدید جهانگردان قرار می گیرند نشان می دهد دگرگونی هایی که از پیامد جهانگردی در آن جاها پدید می آید بسیار چشمگیر تر و بزرگتر از دگرگونی هایی است که از پدید آمدن و گسترش دیگر جنبش های اقتصادی انسان ناشی می شود. امکانات مورد نیاز جهانگردان، مانند مهمان سراها، خوراکی سراها و جاهای گردشی، که در کرانه های دریاها، جاهای کوهستانی، جنگلی و در پیرامون چشمه های  آب گرم معدنی بنا شده اند، گویای پیامد جهانگردی در دگرگون ساختن چهره زمین است.

برای آشنایی با ملت ها و فرهنگ ها، شیوه زندگی مردمان یک سرزمین، زدودن خستگی و فرسودگی بدنی و روحی، پی بردن به بزرگی  آفرینش و دریافتن  مفاهیم زیبایی شناختی، پالایش درون و خودسازی و فراگیری چگونگی زیستن، هیچ راهی بهتر از گردش و جهانگردی نیست.

جابجایی انسانها  پیامدهای فرهنگی، روحی و اقتصادی بزرگی را به دنبال دارد. جهانگردی منجر به جابجا کردن ثروت های بزرگ از جایی به جاهای دیگر جهان، به ویژه از جاهای ثروتمند به سوی جاهای فقیر یا رو به رشد می شود. آشکار است که گردش نیز مانند بسیاری از جنبش های آدمی  جنبه های خوب و بد به همراه دارد. یورش گردشگران  به کنار دریاها، رودخانه ها، شهرها و جاهای  پذیرنده جهانگردی و  به همراه آنان یورش خودروهای آلاینده زیست بوم به سوی جاهای  کوهستانی و سردسیر و خوش آب و هوا، پامال شدن سبزه زارها، شکسته شدن شاخ و برگ درختان و آسیب های ژرف بوم شناختی که جاهای جهانگرد پذیر، به خاطر پدید آوردن زیر ساخت ها و آمد وشد جهانگردان پذیرا می شوند، همگی دستاورد بد جهانگردی است.

بیشتر کشورهای رو به رشد، که دوران گذرا را سپری می کنند، با از دست دادن ارزش های سنتی و اخلاقی دست به گریبان اند. از سویی بر اثر کمبود امکانات مادی و فنی و ... مردم این کشورها به ویژه جوانان دچار گره های خود کوچک بینی هستند. از این رو، سرازیر شدن جنبه های بد و رفتار و کردار جهانگردان کشورهای پیشرفته به کشورهای رو به رشد، که  بدبختانه به سرعت و آسانی انجام می پذیرد، ویرانگری فرهنگی و اجتماعی به بار می آورد. (م. ش. 1)

2 - تهيه لام هاي دفن شده در خاك

آشنايي با روش نمونه برداري، نگهداري و تهيه لام از خاك

ميكرو بيولوژي و شيمي خاك حايز اهميت مي باشند كه بر اساس اصول صحيح جمع آوري و نگهداري كرده و آزمايش مورد نظر را انجام مي دهيم نكته مهم اينكه خاك از جمله محيطهايي است كه حتي در يك محدوده معين ويژگيها و شرايط آن از نظر فيزيكي- بيولوژيك و شيميايي با همديگر فرق دارند. مثلاً در يك محدوده خاص مثل بلندي تپه در مقايسه با ارتفاع كم ويژگيهاي متفاوت مي باشد و حتي در يك باغچه كه به آن كود داده مي شود جاهايي كه كود بيشتري دريافت كرده و يا كمتري دريافت كرده شرايط متفاوتي دارد، بنابراين تهيه اين نمونه ها يا به منظور انجام آزمايشهايي ميكرولوژي انجام مي شود و يا آزمايشهاي شيميايي كه اين دو تفاوتي كوچك از نظر جمع اوري و نگهداري دارند. براي نمونه برداري و جمع آوري از دستگاههاي نمونه بردار خاصي آگلر استفاده مي شود كه غالباً نوعي لوله نمونه برداري است كه طول و قطر مشخص دارد و جنس آن عموماً فلزي مي باشد و ويژگي كه دارند روي سطح آنها مدرج شده است كه به منظور اندازه گيري از عمق مورد استفاده قرار مي گيرد كه به شكل عمودي بر روي نقطه اي كه براي برداشت نمونه مشخص شده است قرار گرفته است و با فشار دادن دست يا فشارمكانيكي در خالك فرورفته تا عمق مورد نظر ازخاك پر مي شوند و بعد محتويات آنها با يك ظرف ترجيحاً استريل يا يك كيسه پلاستيكي منتقل مي شوند.

مرحله دوم نگهداري نمونه ها مي باشد كه اگر مجبور به نگهداري شويم بايستي نمونه هاي جمع آوري شده در شرايطي كه از نظر دما و رطوبت تشابه زيادي با زمان برداشت نمونه دارند نگهداري شوند كه مثلاً در مورد نمونه هاي ميكروبي دماي مشابه دماي برداشت نمونه  مناسب بوده كه فعاليت ميكرو ارگانسيم ها را كند مي كند در مورد آزمايشهاي شيميايي روشهايي مانند منجمد كردن و خشك كردن براي نگهداري مورد نظر مي باشد .

مرحله انجام آزمايش:

براي شروع كار ابتدا يك نقطه مناسب را براي برداشت نمونه در نظر مي گيريم و در مرحله اول بايد يك برچسب تهيه كرده و مشخصات دقيق محل برداشت نمونه را روي آن برچسب مي نويسيم يعني اينكه اگر براي برداشت مجدد نياز باشد بايستي بتوانيم نمونه برداري را عيناً تكرار كنيم كه بتدريج فناوريهاي جديد مثل    GPS نيز مورد استفاده قرار مي گيرد در درجه دوم مشخصات ظاهري خاك  را بايستي يادداشت كنيم كه شامل: نوع دانه بندي خاك- پستي و يا بلندي - خشكي و ديگر مشخصات و بعد از مدتي كه مراجعه كرديم متوجه تغييرات آن شويم معمولاً اين برچسبها حاوي تاريخ، شرايط اقليمي، نام نمونه بردار و هر اطلاعات ديگري كه لازم بوده و به تفسير نتايج آزمايش كمك كند مي باشد.

انجام آزمايش:

پس از تحويل گرفتن وسايل مورد نياز شامل يك كيسه نايلون تميز و دماسنج و تيغه محل نمونه برداري پشت آزمايشگاه كنار درخت بزرگ زبان گنجشك و قسمت شمال غربي آن تعيين گرديد و ضمن مراجعه در محل با استفاده از لوله مخصوص كه براي نمونه برداري پيش بيني شده بود با فشار مكانيكي در محل مورد نظر اقدام به نمونه برداري و تخليه آن داخلا يك پلاستيكي گرديد البته قبلاً با استفاده از دما سنج مخصوص و با فرو كردن آن در داخل و ايست چند دقيقه اي درجه حرارت خاك  تعيين گرديد سپس درجه حرارت هوا نيز اندازه گيري و  بود. پس از ثبت مشخصات شامل 1- نام نمونه بردار: علي اكبر نوروزي 2- ساعت 15/15 روز دوشنبه 3/12/84 3- مكان: آموزشكده محيط زيست پشت آزمايشگاه ميكرولوژي جنب درخت بزرگ زبان گنجشك و قسمت شمالي آن 4- درجه حرارت هوا   5- درجه حرارت خاك   6- شرايط اقليمي : هوا مرطوب و پس از حدود ده ساعت بارندگي متناوب

در مرحله بعد از تحويل گرفتن يك عدد بوكال ( وسيله قراردادن خاك و لام ها و تماس آنها با همديگر به منظور ايجاد تماس مناسب محيط كشت با خاك) و 6 عدد لام يا اسلايد كه با استفاده از ميكروفيلم  آنها را به هم چسباند هو نفوذ ناپذيري آن را تضمين مي كنيم كه يك طرف آنها را با سواپ كه قبلاً با استفاده از محيط كشت نوترينت براث (NB) آغشته مي كنيم ( در شرايط استريل)

پس از آماده كردن سه عدد اسلايد دو طرفه كه يك طرف آن آغشته به محيط كشت NB   مي باشد آنها را با فاصله در داخل بوكال قرار مي دهيم و سپس با استفاده از قاشقك ميان آنها را با آرامي با خاك پر مي نماييم و درب بوكال را بسته و در دماي  گرما گذاري مي كنيم كه اگر شرايط دماي اطاق اين باشد مطلوب است در غير اينصورت آن را داخل انكوباتور به مدت دو هفته قرار مي دهيم تا ميكروارگانيم ها روي آن رشد كند.

عنوان آزمايش: الف) شمارش باكتريهاي هتروتروف هوازي خاك به روش plate

 count

هدف: آشنايي با روش كلاسيك شمارش باكتريهاي زنده

تاريخ: 10/12/84

انجام آزمايش:

باكتريها غالبترين جمعيت ميكروارگانيم هاي خاك را تشكيل مي دهند و در خاكهاي معمولي بين  عدد در هر گرم خاك موجود مي باشند در خاكهاي فاضلاب و لجن فعال يا كشاورزي يا كود دهي بالا با ميكروبي بالايي دارند.

استفاده از رفتهاي متوالي و كشت در پليت به روش pour plate مي باشد خاك بدليل اينكه داراي باكتريهاي زيادي مي باشد قابل كشت بصورت مستقيم نمي باشد لذا ابتدا سوسپانيون را تهيه و با استفاده از  مايع مناسب كه آسيبي به سلولها نرساند ماده جامد را وارد آن مي كنيم و با استفاده از روشهاي مكانيكي آن را به هم مي زنيم يا با استفاده از دستگاهي بنام shaker  كه با دور مشخص ( مثلاً 2000RPM يادويست دور در دقيقه ) به مدت ده دقيقه كه سلولها به هم چسبيده جدا و معلق شوند البته اين روش علاوه بر خاك  در مواد غذايي نيز مورد استفاده دارد . روش مناسب دقيق سازي تهيه وقتهاي متوالي است كه مايع مناسب براي آن سرم فيزيولوژيك يا آب مقطر مي باشد.

شرايط آب و هوائي بشدت خشك و كويري بر اين استان حكمفرماست، نزولات انك جوي همراه با تبخير بسيار شديد، رطوبت نسبي ناچيز توأم با گرماي زياد و نوسانات شديد درجه حرارت بر آن شدند تا استان يزد را به بصورت يكي از شديدترين مناطق كويري جهان درآورند.

اوضاع آب و هوايي استان يزد تابع سيستم كلي شرايط آب و هوائي فلات مركزي ايران است. باضافه اينكه شرايط محلي دگرگونيهائي را در آن نيز ايجاد نموده است بعنوان نمونه وجود بخصوص دو رشته كوهستان موازي هم از جنوب – جنوب شرقي به شمال – شمال غربي را بايد ذكر كرد كه دو كانال نسبتاً عميق بااختلاف ارتفاع تا سه هزار متري را در بين خود بوجود آورده اند . تنها ارتفاعات شيركوه توانستند تا شعاع نسبتاً وسيعي منطقه را تحت تأثير عوامل مثبت خود قرار دهند همينطور وجود كويرهاي نمك و شنزارها و زمين هاي وسيع لخت و عريان مسلماً بر شدت درجه خشكي و نتيجتاً تشديد شرايط كويري مي افزايند. ميزان بارندگي در استان يزد متفاوت است.

در خود يزد ميزان باران ساليانه بطور متوسط 50 ميلي متر در سال بالغ ميگردد،‌ البته همراه با نوسانات شديد، بطوريكه در سال 1359 ميزان آن به كمتر از 30 ميلي متر تقليل يافته بود (جدول ضميمه) توزيع بارندگي در استان به اين صورت مي باشد كه ميزان آن در شمال و شرق و نقاط كويري استان (‌كفه ها) كم و بطور متوسط حتي به 40 ميلي متر در سال مي رسد. در حاليكه بطرف جنوب – جنوب غربي ميزان آن افزايش يافته و در ارتفاعات شيركوه حتي به بيش از 2550 ميلي البته مساحت بسيار كوچكي هم مي رسند بطور كلي ميزان نزولات جوي در سطح استان يزد بطور متوسط 60 تا 80 ميلي متر بالغ مي گردد.

ريزش اكثر نزولات جوي در زمستان و بهار است كه طبق معمول فلات ايران از پاييز شروع مي شود، شدت ريزش مي تواند در حدي باشد كه حتي 50 درصد باران ساليانه در 24 ساعت  ببارد، بنابراين نه تنها ميزان باران كم است بلكه تقسيم آن هم بشدت متغير و نامنظم مي باشد.