نام قابوسنامه از نام مؤلف که در تواریخ به نام قابوس دوم معروف است،
گرفته شده است. وی این کتاب را به نام فرزندش گیلان شاه در ۴۴ فصل نوشته،
به این قصد که اگر وی پس از او حکومت را حفظ کند یا به رتق و فتق کارهای
دیگر بپردازد، بداند چگونه وظایف خود را انجام دهد و همچنین به منظور
تربیت فرزند، رسوم لشکرکشی، مملکتداری، آداب اجتماعی و دانش و فنون متداول
را مورد بحث قرار دادهاست.