بسمه تعالی در این مقاله قصد داریم به اختصار و در حد توان با توجه به آثار حافظ به این نکته بپردازیم که معشوق او کیست؟ ديدگاه حافظ حافظ فردی است گوشه نشین که پا را از شیراز فراتر نگذاشته جز یک باری که به یزد سفر کرد و آنچه که در اشعارش می گوید بیان حال خویش است. حافظ اصلاً نمی خواهد اندیشه و راهکار به مردم نشان دهد. حافظ یک سیاستمدار نیست که بخواهد راهکار ارائه کند ,حافظ سخن دل خود را بیان می کند. ديدگاه حافظ نسبت به معشوق،ديدگاهي عرفاني است.بدين منظور، براي شناخت اين ديدگاه و درك اين عقيده ي حافظ،بايستي با عرفان موجود در شعر حافظ آشنا شد.به گفته ي استاد مطهري :" راه شناخت حافظ و اشعار او منحصر به دو طريق است: يكي از طريق شناخت زندگي او و ديگر از راه مطالعه ي ديوان او. " ...